بررسی موردی چینش قائم باد سطوح پایین در فرودگاه مهرآباد

یکی از پدیده های هواشناسی که بویژه در هواشناسی هوانوردی مورد توجه پژوهشگران قرار می گیرد چینش قائم باد سطوح پایین است. این کمیت در نزدیکی سطح زمین در اثر اختلاف برداری باد افقی در یک لایه کم عمق در راستای افقی یا قائم ایجاد می شود. این اختلاف می تواند در اثر تغییر سمت یا سرعت و یا تفاوت همزمان هر دو کمیت ایجاد گردد. در این پژوهش با بکارگیری داده های دو ثانیه ای ایستگاه کاوش جو فرودگاه مهرآباد تهران در ماه های ژانویه و ژولای سال2010 میلادی، چینش قائم باد سطوح پایین در فرودگاه مهرآباد بررسی شد. این داده ها که برای اولین بار در ایران مورد استفاده قرار گرفت، از مرکز فن آوری اطلاعات سازمان هواشناسی گرفته شده است. برای محاسبه چینش قائم باد سطوح پایین در این پژوهش، ابتدا فاصله 620 متری از سطح آنمومتر(سطح 10 متری) به بازه های 30 متری(100 پائی) تقسیم شد و سپس. داده های سمت و سرعت باد در لایه های ایجاد شده بدست آمد. در ادامه چینش قائم بادسطوح پایین  محاسبه و بررسی شد. نتایج نشان داد که در ماه ژانویه چینش قائم باد سطوح پایین غیر همرفتی در اثر عبور جبهه های جوی و وارونگی دما ایجاد شده است. چینش قائم باد سطوح پایین در این ماه در ایستگاه مهرآباد، در لایه های مختلفی رخ داده است و فراوانی چینش قائم باد ضعیف در این ماه بیشتر می باشد. بیشترین مقدار این کمیت در این ماه به ساعت 0000 گرینویچ مربوط می شود که در روزهای چهارم و بیست و سوم ژانویه در لایه 71-10 متری با مقادیر به ترتیب 14.2 و 12.3 بر حسب2-10 بر ثانیه رخ داده است. از بررسی چینش قائم باد سطوح پایین در روزهای مختلف ماه ژولای دیده می شود که چینش قائم باد در این ماه در اثر وارونگی دما ایجاد شده است. در این ماه فراوانی رخداد چینش قائم باد در لایه 10-71 متری بیشتراست. . بیشترین مقدار این کمیت در این ماه در ساعت 1200 گرینویچ روز چهادهم ژولای در لایه 71-10 متری با مقدار 16.7 بر حسب2-10 بر ثانیه برآورد شده است. بررسی چینش قائم باد در ماه ژولای این سال نشان می دهد که در 35 درصد موارد، چینش قائم باد سطوح پایین رخ داده است که 22 درصد آن از نوع ضعیف، 11 درصد از نوع متوسط و 2 درصد از نوع شدید بوده است. شایان ذکر است که فراوانی چینش قائم باد متوسط در ماه ژولای  نسبت به ماه ژانویه بیشتر می باشد.